نحوه فریزکردن و یخ‌زدایی استاندارد برای آشپزی خانگی
برای نگهداری مواد غذایی در خانه، باید اصول فریزکردن را به‌خوبی بدانید. این روش از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین گزینه‌ها برای حفظ سلامت و دوام مواد غذایی و خوراکی‌های مختلف است. اگر اصول آن را ندانید، کیفیت مواد کاهش پیدا می‌کند و حتی ممکن است که آلودگی‌های غذایی پیش بیاید. آشنایی با روش‌های صحیح یخ‌زدایی و فریزکردن مواد مختلف، آشپزی را هم راحت‌تر می‌کند. در این مطلب، شیوه کار را با شما درمیان می‌گذاریم.
اصول مهم فریزکردن مواد غذایی
اگر می‌خواهید که مواد غذایی مختلف سالم بمانند و طعم‌شان هم تحت تأثیر قرارگرفتن در دمای پایین قرار نگیرد، به نکات زیر حتماً دقت کنید.
۱. بسته‌بندی صحیح
برای بسته‌بندی مواد غذایی باید از کیسه فریزر ضخیم، ظروف درب‌دار یا وکیوم استفاده کنید. یادتان باشد که هوای داخل بسته یا کیسه را کاملاً خارج کنید. روی بسته‌ها، تاریخ بزنید و بنویسید که چه زمانی مواد را درون آن‌ها گذاشته‌اید.
۲. تقسیم به‌اندازه مصرف
غذاهای مختلف و خوراکی‌های گوناگون، به‌ویژه گوشت و ماهی را به‌اندازه یک وعده بسته‌بندی کنید. اگر بسته‌ها را بزرگ در نظر بگیرید، لازم می‌شود که تمام آن را برای مصرف یک وعده بیرون بیاورید و دوباره نیاز به منجمدکردن به‌وجود می‌آید.
۳. فریزکردن سریع
مواد غذایی مختلف را در اولین فرصت، بعد از خرید یا پختن فریز کنید. یادتان باشد که دما و درجه فریزر و یخچال را هم به‌درستی تنظیم کنید. دمای بهینه و مناسب فریزر، ۱۸ سانتی‌گراد و کمتر است. بعد از خرید گوشت، فریزکردن در این دما را از یاد نبرید.
۴. استفاده از ظروف مناسب
حواستان به انتخاب ظرف‌های مناسب باشد. پلاستیک‌های بی‌کیفیت در دماهای پایین، تغییر ساختار می‌دهند. از آن‌ها استفاده نکنید تا مواد و ترکیبات‌شان وارد بافت خوراکی نشود. برای ریختن مایعات در ظروف هم حواستان به ارتفاع آن و مقدار غذا باشد. مثلاً ظرف را پرِ پر نکنید، چون بعد از یخ‌زدن، حجم مایع بیشتر می‌شود و به در ظرف فشار می‌آورد.
جدول استاندارد زمان نگهداری مواد غذایی در فریزر
به زمان نگهداری مواد غذایی و خوراکی‌های مختلف در فریزر هم دقت کافی داشته باشید. در جدول زیر، استاندارد زمان نگهداری را می‌خوانید:
| نوع ماده غذایی | مدت نگهداری استاندارد در فریزر (زیر ۱۸ سانتی‌گراد) |
| گوشت قرمز تازه (گوسفند/گوساله) | ۶ تا ۱۲ ماه |
| مرغ و بوقلمون خام | ۶ تا ۹ ماه |
| ماهی سفید | ۴ تا ۶ ماه |
| ماهی چرب (سالمون، تن) | ۲ تا ۳ ماه |
| گوشت چرخ‌کرده | ۳ تا ۴ ماه |
| سبزیجات بلانچ‌شده | ۸ تا ۱۲ ماه |
| میوه‌ها | ۱ تا ۲ ماه |
| نان | ۱ تا ۲ ماه |
| سوپ و خورش پخته | ۲ تا ۳ ماه |
| برنج پخته | ۱ ماه |
| نان و شیرینی خانگی | ۲ تا ۳ ماه |
| پنیر (برخی انواع سخت) | ۲ تا ۶ ماه |
بهترین روش‌های یخ‌زدایی استاندارد
شاید ندانید که یخ‌زدایی اشتباه می‌تواند عامل اصلی مسموم‌شدن‌های شدید باشد. برای اینکه ایمنی و سلامت را حفظ کنید، حتماً به بهترین روش‌های یخ‌زدایی که در ادامه آمده هم دقت داشته باشید:
۱. یخ‌زدایی در یخچال
این روش امن و امان است و خیالتان را بابت سالم‌ماندن مواد غذایی و خوراکی‌های مختلف راحت نگه می‌دارد. برای انجام آن:
- غذا را ۱۲ تا ۲۴ ساعت قبل به یخچال منتقل کنید.
- دمای یخچال مواد غذایی را در محدوده سالم نگه می‌دارد.
- برای گوشت، مرغ و ماهی بهترین روش است.
۲. یخ‌زدایی سریع با آب یخ
این روش بیشتر برای یخ‌زدایی گوشت و مرغ مناسب است و برای انجام آن باید مراحل زیر را طی کنید:
- بسته‌بندی کاملاً محکم باشد (برای جلوگیری از آلودگی).
- غذا را در ظرف آب سرد قرار دهید و هر ۳۰ دقیقه آب را عوض کنید.
- زمان تقریبی کار هم به‌طور متوسط، برای مرغ یا گوشت در حدود ۱ تا ۲ ساعت است.
۳. یخ‌زدایی با مایکروویو
یخ‌زدایی با مایکروویو سریع است، اما گاهی شاید بخشی از غذا بپزد. پس از یخ‌زدایی هم باید فوراً خوراکی را بپزید تا بافت، طعم و کیفیت آن تحت تأثیر قرار نگیرد.
هشدار مهم: چرا نباید غذا را دوباره منجمد کنیم؟
انجماد دوباره غذا اصلاً کار درستی نیست و می‌تواند خطرناک باشد. چرا خطرناک است:
- با یخ‌زدایی، باکتری‌ها فعال و زیادتر می‌شوند.
- فریزکردن مجدد باکتری‌ها را نمی‌کُشد؛ فقط فعالیت‌شان را موقتاً متوقف می‌کند.
- غذا پس از چند بار یخ‌زدایی کیفیت و بافت خود را هم از دست می‌دهد.
تنها در مواردی می‌توانید دوباره غذا را منجمد کنید که غذا در یخچال یخ‌زدایی شده و دمای آن زیر ۴ درجه مانده و هنوز هیچ نشانه‌ای از فساد نداشته باشد. حتماً در همان روز آن را دوباره فریز کنید.
نکات تکمیلی برای فریز کردن مواد پروتئینی
با سفارش انواع مواد پروتئینی و گوشت قرمز، سفید، مرغ، ماهی و… از اسنپ پروتیئن می‌توانید مواد تازه و باکیفیت را خریداری کنید و درب خانه تحویل بگیرید. برای نگهداری از آن‌ها هم به نکات زیر دقت داشته باشید:
- گوشت را در بسته‌های ۳۰۰ تا ۵۰۰ گرمی و بدون هوا بسته‌بندی کنید.
- مرغ یا استیک‌ها را قبل از فریزکردن جدا کنید تا هنگام مصرف مجبور به یخ‌زدایی کامل نباشید.
- اگر سبزیجات را هم کنار پروتئین فریز می‌کنید، ابتدا ۲ تا ۳ دقیقه در آب جوش بلانچ کنید تا رنگ و طعم از بین نرود.
بهتر است که بعضی از مواد غذایی را اصلاً فریزری نکنید. مثلاً چه موادی:
- سیب‌زمینی پخته (پس از یخ‌زدایی آب می‌اندازد)؛
- خیار و کاهو (کاملاً نرم می‌شوند)؛
- ماست و خامه (جدا شدن بافت)؛
- تخم‌مرغ کامل با پوسته.
فریزکردن مواد غذایی قلق دارد و برای اینکه خوب از عهده‌اش برآیید، باید به ریزه‌کاری‌ها و جزئیات واقعاً دقت داشته باشید. نگذارید که با سهل‌انگاری در این زمینه، مواد و خوراکی‌ها هدر بروند یا سلامت‌شان به‌خطر بیفتد و برای شما بیماری و مشکلات متنوع پیش بیاورند.
در آخر
برای اینکه مواد غذایی مختلف را سالم نگه دارید و طعم یا بافت‌شان تغییری نکند، اصول فریزکردن را به‌خوبی به‌خاطر بسپارید. توجه به تنظیم دمای مناسب فریزر، شناخت زمان استاندارد نگهداری هر ماده خوراکی و پرهیز از منجمدکردن مجدد از جمله اقداماتی است که باید حتماً در نظر بگیرید. با خرید و سفارش انواع محصولات پروتئینی و خوراکی از اسنپ، کارتان در تهیه مایحتاج خانه ساده و سریع می‌شود. بعد هم باید حواستان به فریزکردن باشد تا دوام و طعم مواد مختلف مطلوب بماند. انتخاب ظرف مناسب، بسته‌بندی اصولی و تنظیم دمای فریزر را به‌خاطر داشته باشید.
